بلوغ مجموعه ای از تغییرات است که برای هر انسانی اتفاق خواهد افتاد.این فرآیند به دو دسته بلوغ فکری و روحی و البته بلوغ جسمی دسته بندی میشود.مطالبی که در این مقاله خواهید خواند بیشتر بر بلوغ در دختران تاکید دارد.بلوغ معمولا با مجموعه ای از تغییرات روحی و فیزیکی آغاز میشود که بیشتر آنها بر اثر ترشح هورمون های گوناگون شک میگیرد.این تغییرات در فاصله نه چندان طولانی اتفاق افتاده و شما به عنوان پدر و مادر باید دانشی کافی در این زمینه داشته باشید تا در این روزها در کنار فرزندتان بوده و به او در این مسیر کمک کنید.آموزش های غلط و ناقص از منابع نامعتبر میتواند باعث شود تا فرزند شما دوران سختی را پشت سر بگذارد و اتفاقات ناگواری را چه از نظر جسمی و چه از نظر روحی تجربه کند.
در این راه شما باید با کمک گرفتن از یک مشاور یا پزشک این مسیر را به راهی هموار و تجربه ای شیرین تبدیل نمایید.دقت کنید که فرزند شما در دوره بلوغ, در یکی از حساس ترین دوره های زندگی خود قرار دارد و اتفاقات این دوران میتواند تاثیر بسزایی در شخصیت و زندگی آینده او داشته باشد.
یکی از مهمترین تغییرات دوران بلوغ فعال شدن سیستم تولید مثل و قوای جنسی است.تا پیش از بلوغ مغز مقدار کمی از هورمون های جنسی و تولید مثل را تولید میکند و به همین دلیل است که در سنین قبل از بلوغ خبری از امیال و کنجکاوی های جنسی نیست.مسئولیت این تغییرات بر عهده هورمونهای LH , FSH میباشد.هورمون FSH مسئول رشد فولیکول های تخمدان است.فولیکول ها استروژن و پروژسترون را در تخمدان تولید می کنند و چرخه عادت ماهانه را در خانم ها برقرار می کنند.هورمون LH یا گنادوتروپین, هورمونی دیگر است که که در زنان بر روی تخمدان تاثیر میگذارد و توسط غده هیپوفیز تولید میشود.هورمون LH باعث آزاد شدن تخمک از تخمدان یا فرایند تخمک گذاری می شود.
علائم فیزیکی بلوغ در دختران
تغییرات فیزیکی یکی از قسمت های جدایی ناپذیر بلوغ و بزرگسالی در انسان ها میباشد.در دوران بلوغ تغییرات زیادی مانند ترشح هورمونها، رشد پستانها، بلندتر شدن قد، شکل گرفتن بدن و شروع پریود اتفاق خواهد افتاد.در ادامه به بررسی چند تغییر مهم فیزیکی در بدن دختران خواهیم پرداخت.
رشد موهای زائد در بدن
این تغییر در دوران بلوغ و به مرور زمان شکل میگیرد.ظهور موهای زائد از اطراف واژن آغاز میشود.این موها در ابتدا بسیار ظریف و کم پشت بوده اما در سال های بعد قطور تر و پر پشت تر میشود.در ادامه در انتهای فرآیند بلوغ با رویش موهای زاید در زیر بغل یا اطراف ناحیه حنجره روبرو خواهیم بود.مسئول رشد این موها هورمونی به نام آندروژن میباشد که در دسته بندی هورمون های تستسترون قرار میگیرد.
رشد فیزیکی در دوران بلوغ
یکی از هیجان انگیز ترین و شیرین ترین تغییرات دوران بلوغ رشد فیزیکی (افزایش قد) میباشد.در این دوره معمولا ابتدا تغییرات در دست و پا آغاز شده و باقی بدن خود را با دست و پا هماهنگ میکند.امکان دارد در این دوره مقداری اضافه وزن داشته باشید یا باسنتان پهن تر شود, اما نباید نگران باشید میتوانید با ورزش و رژیم غذایی مناسب تغییرات وزنی را کنترل کنید.
عادت ماهانه یا پریود
این تغییر در دختران به دلیل عدم آگاهی یا اطلاعات غلط میتواند باعث ترس و استرس در آنها شود.اما دختران باید بدانند که این پروسه نیز قسمتی از بلوغ و بزرگسالی آنها میباشد.معمولا اولین پریودی بین سن 9 تا 16 سال اتفاق خواهد افتاد.مادران باید در این اتفاق کنار فرزند خود بوده و او را در این زمینه راهنمایی کنند.معمولا اولین پریود سبک بوده و شاید در حل لکه بینی یا خونریزی کم صورت گیرد.اما این مقدار کم هم میتواند برای دختر شما استرس زا و ترسناک باشد.بنابراین باید در کنار فرزندتان باشید و با لحنی صمیمی و دوستانه به او یادآور شوید که این اتفاق روندی طبیعی در زندگی زنان است و از سوی دیگر زمینه شیرین ترین حس زندگی یک زن یعنی مادر شدن را فراهم خواهد کرد.
رشد سینه ها
این اتفاق یکی از اولین تغییراتی است که دخترا به چشم در خود دیده و آن را حس میکنند.البته این احساس و دیده شدن در حد توده ای کوچک در نوک سینه میباشد.در طول افزایش سایز سینه ناحیه تیره تر اطراف نوک آن بزرگ تر و تیره تر میشود.به این ناحیه در اصطلاح آرئول گفته میشود.البته از نظر خود دختران دردی که در طول رشد سینه ها وجود دارد از تغییرات دیگر قابل لمس تر است!!هرچند که این درد هم مرحله ای از بلوغ بوده و زمینه ساز پا گذاشتن به دنیایی جدید برای شما خواهد بود.از لحاظ علمی این تغییر با تاثیر توسط هورمون های استروژن و پروژسترون بر بافت سینه آغاز شده و در ادامه بافت سینه با کمک گلوکوکورتیکوئیدها و هورمون های رشد, افزایش سایز را صورت خواهد داد.
تغییرات پوست و دردسر جوش ها و آکنه ها
ترشح هورمون ها یکی از دلایل اصلی تغییرات بلوغ در انسان میباشد.این ترشح هورمون باعث ایجاد تغییراتی در پوست شما میشود.مهمترین تغییر پوست چرب شدن آن به دلیل ترشحات هورمونی است که این چربی باعث ایجاد جوش و آکنه در صورت و قسمت هایی از بازو, شانه, کمر و یا قفسه سینه خواهد شد.البته این تغییرات هورمونی بر موهای شما نیز تاثیراتی خواهد داشت که مهمترین آن چربی مو میباشد.دقت کنید که در این دوران باید از تحریک پوست خود و افزایش جوش ها و آکنه ها در بدنتان جلوگیری کنید و مطمئن باشید که پس از بلوغ این جوش ها و آکنه ها از بین خواهند رفت.