تربیت کودک یکی از سخت ترین و پیچیده ترین مسئولیت هایی است که بر عهده پدر و مادر است.این مسئولیت از زمان تولد فرزند آغاز شده و به طور مستمر در طول زندگی ادامه خواهد داشت حتی در سنین بالا.در رابطه با آموزش ها یا کتاب های تربیت فرزندان, منابع متفاوت و زیادی وجود دارد.از سوی دیگر مراکز مشاوره و روانشناسان بسیاری در زمینه تربیت و آموزش کودکان فعالیت میکنند.پس به عنوان یک پدر و مادر نمیتوانید در زمینه تربیت و آموزش فرزند خود کوتاهی داشته باشید.در صورت ناآگاهی و نابلد بودن هم میتوانید از منابع آموزشی,مشاوره ها یا پزشکان کمک بگیرید.اما در این مقاله قصد داریم شما را با یکی از رویه هایی که مورد تایید اکثر منابع آموزشی و روانشناسان کودک میباشد آشنا کنیم.
این سیستم را " پدر و مادر مقتدر ( authoritative parenting ) " مینامند.در ادامه مقاله به معرفی این سیستم و مزایای آن خواهیم پرداخت تا شما هم بتوانید به عنوان والدینی موفق کودکی سالم و موفق را تربیت نمایید و وارد جامعه کنید.
در این سیستم تربیت کودک قوانین و دستورالعمل ها حرف نخست میزنند و هر دو طرف رابطه (پدر مادر و فرزند) باید به این قوانین و دستورالعملها عمل کنند و انتظارات یکدیگر را برآورده کنند.شاید کلماتی مانند قانون یا دستور العمل باعث شود که شما گمان کنید که این سیستم تربیتی سیستمی خشک و بی روح است.اما این گونه نیست.روابط در این سیستم کاملا منعطف و محترمانه و بر پایه محبت میباشد.از سوی دیگر جو حاکم بر خانه نیز بر خلاف تصور بسیاری از افراد جوی خشک و بی روح نیست.پس تصورات بد خود را نسبت به قانون مندی و اقتدار در تربیت فرزند کنار بگذارید و با دیدی مثبت به این روش آموزش تربیت فرزند نگاه کنید.پدر و مادر در این روش آموزشی باید گوش شنوایی برای حرف ها و نظرات و حتی اعتراض های فرزند خود داشته باشند و رابطه ای دو طرفه را با فرزند خود برقرار کنند.این روش باعث میشود تا فرزند شما اعتماد به نفس کافی برای بیان نظرات خود و شرکت در بحث های خانوادگی را داشته باشد.
در سیستم والدین مقتدر قوانین تعیین شده ای وجود دارد که نباید از آنها عبور کرد.البته این قوانین باید به نحوی تعریف شوند که قابلیت انعطاف در برابر تغییرات شخصیتی و سنی فرزند را داشته باشد.اما مهمترین قانون در این خانواده ها این است که پدر و مادر حرف آخر را میزنند.البته معمولا مسیر نتیجه گیری در این سیستم, مسیر منطق و تعامل است و خبری از دیکتاتوری والدین در خانه نیست.فرزندان در بحث ها شرکت میکنند و آزادانه نظرات و اعتقادات خود را در چارچوب احترام و آرامش بیان میکنند.والدین نیز با استفاده از منطق و آرامش نظرات خود را گفته و در انتها در یک فضای سالم بحث به سمت نتیجه گیری خواهد رفت.در این سیستم مهم ترین قانون این است که هیچ کس کامل نیست و هر کسی امکان اشتباه را دارد و باید برای اشتباهات خود معذرت خواهی کند.رعایت این قانون باعث میشود تا پدر و مادر به عنوان الگویی مناسب و تاثیر گذار برای فرزندان خود باشند.
روابط در این خانواده ها بر پایه عشق و محبت و احترام متقابل تعریف میشود.شما باید به کودک خود اطمینان دهید که در بدترین حالت نیز باز هم به او علاقه دارید و اتفاقات تاثیری در عشق پدر و مادری شما نسبت به کودکتان ندارد.همچنین پدر و مادر مقتدر زمینه را از کودکی برای استقلال و افزایش اعتماد به نفس کودک فراهم میکند.به عنوان مثال با توجه به سن و توانایی کودک مسئولیت هایی را به او میسپارد تا شخصیتی مستقل و با اعتماد به نفس را در کودک پایه ریزی کند.این مسئولیت ها یا آزادی ها میتواند با توجه به اقتضای سنی کودک تغییر کرده و مرحله به مرحله سنگین تر شود.این روند تا زمانی که فرزند شما بتواند به عنوان یک شخص مستقل نیازهای خود را برطرف کند ادامه خواهد داشت.
دقت کنید که کودکان بر خلاف تصورات ما بسیار باهوش و فهیم هستند.شما به عنوان پدر و مادر اولین قهرمان ها یا الگوهای زندگی فرزندان خود هستید پس سعی کنید پایه های شخصیتی و تربیتی فرزندتان را بر اساس آموزش علمی و منطقی به دور از هرگونه تعصب, تعریف های غلط دیگران یا استرس ها و نگرانی های بیجای پدر و مادری پایه ریزی کنید تا بتوانید فرزندی سالم, با اعتماد به نفس و مستقل را وارد جامعه نمایید.در صورتی که بخواهید فرزندتان را با بی تفاوتی یا از سوی دیگر با سخت گیری های اشتباه تربیت نمایید, در آینده فردی ترسو, شکننده و وابسته را وارد جامعه خواهید کرد که توانایی رفع نیازهای زندگی خود را هم نخواهد داشت.